Kawa specialty. Czym jest i dlaczego warto jej spróbować?

W świecie kawy termin „specialty coffee” coraz częściej przyciąga uwagę miłośników tego aromatycznego napoju. Ale co dokładnie oznacza kawa specialty i dlaczego warto jej spróbować? W tym wpisie odpowiemy na te pytania, przedstawiając definicję coffee specialty, proces oceny jej jakości, oraz różnice między kawą specialty a kawą komercyjną. Na koniec, zaprezentujemy najlepsze kraje produkujące tę wyjątkową kawę.

Definicja coffee specialty

Kawa specialty to termin stosowany w odniesieniu do kaw o najwyższej jakości, które zdobywają co najmniej 80 punktów na 100 w skali oceny Specialty Coffee Association (SCA) lub Coffee Quality Institute (CQI). Ocena ta uwzględnia różnorodne aspekty kawy, takie jak: aromat, smak, kwasowość, body, czystość naparu oraz brak defektów. Kawa specialty pochodzi zazwyczaj z określonych regionów geograficznych, gdzie warunki klimatyczne i glebowe są idealne dla uprawy tych wyjątkowych ziaren. Proces produkcji kawy specialty jest niezwykle staranny i wiąże się z dużym zaangażowaniem zarówno od rolników, jak i palarni kawy.

Proces oceny jakości kawy specialty

Ocena kawy specialty to złożony i szczegółowy proces, który wymaga wiedzy i doświadczenia. Każda próbka kawy jest starannie analizowana przez profesjonalistów podczas sesji degustacyjnej zwanej cuppingiem. Podczas cuppingu kawę ocenia się pod kątem kilku kluczowych cech. 

Jednym z pierwszych ocenianych aspektów jest aromat kawy – jego różnorodność jest bardzo pożądana.  Kolejny jest smak kawy, który obejmuje takie elementy, jak: słodycz, goryczka i balans. Kwasowość, czyli żywość i świeżość smaku, jest również ważnym kryterium. Tzw. body kawy, czyli odczucie w ustach, może być lekkie, średnie lub pełne. Ostatecznie, ogólna czystość naparu, brak defektów i harmonia wszystkich tych cech decydują o końcowej ocenie kawy.

Przeczytaj także: 10 najczęściej zadawanych pytań o kawę z palarni

Różnice między kawą specialty a komercyjną

Kawa specialty różni się od kawy komercyjnej na wielu płaszczyznach. Przede wszystkim kawa specialty pochodzi z najlepszych upraw, gdzie ziarna są starannie selekcjonowane, aby zapewnić najwyższą jakość. Proces palenia kawy specialty jest również bardziej precyzyjny, co pozwala na wydobycie unikalnych nut smakowych, charakterystycznych dla danego regionu uprawy. Kawa specialty charakteryzuje się bogatym i złożonym profilem smakowym, który jest wynikiem specyficznych warunków klimatycznych, glebowych oraz starannej obróbki. 

W przeciwieństwie do kawy specialty, kawa komercyjna często zawiera ziarna niższej jakości. W konsekwencji jej smak jest mniej złożony i bardziej jednorodny. Kawa komercyjna jest zazwyczaj palona w dużych ilościach, co może negatywnie wpływać na jej świeżość i aromat. Dodatkowo, produkcja kawy specialty często odbywa się z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju i etycznego handlu. Oznacza to, że kawa jest uprawiana w sposób ekologiczny i wspiera lokalne społeczności.

Najlepsze kraje produkujące kawę specialty

Wiele krajów na świecie słynie z produkcji kawy specialty, a każdy z tych regionów oferuje unikalne warunki do uprawy wyjątkowych ziaren kawy. Etiopia, uznawana za kolebkę kawy, produkuje kawy o bogatym profilu smakowym, które często charakteryzują się nutami owocowymi i kwiatowymi. 

Kolumbia natomiast jest znana z kaw o wyważonej kwasowości i słodkich nutach owocowych, które są wynikiem specyficznych warunków klimatycznych i glebowych. Kenia słynie z kaw o intensywnej kwasowości i soczystych, owocowych nutach, które są cenione przez koneserów kawy na całym świecie. Kostaryka produkuje kawy o czystym smaku, z nutami cytrusów i czekolady, co jest wynikiem starannego procesu uprawy i obróbki. Jemen, choć produkuje kawę na mniejszą skalę, oferuje kawy o unikalnym, winnym smaku, które są cenione za swoją wyjątkowość i charakter.

Kawa specialty vs komercyjna – co wybrać? 

Kawa specialty to wyjątkowy wybór dla każdego, kto chce doświadczyć najwyższej jakości kawy, pełnej złożonych smaków i aromatów. Jej staranny proces oceny oraz różnice w stosunku do kawy komercyjnej sprawiają, że jest to napój wart spróbowania. Eksplorując kawy z różnych regionów świata, można odkryć niezwykłe bogactwo smaków, które oferuje kawa specialty. Oprócz wyjątkowego charakteru, kawa specialty wspiera także zrównoważony rozwój i etyczne praktyki handlowe, co czyni ją wyborem odpowiedzialnym i świadomym.

Jeśli jesteś miłośnikiem kawy, z pewnością warto spróbować kawy specialty. Niezależnie od tego, czy preferujesz kawy o intensywnym smaku, delikatnej kwasowości czy wyraźnych nutach owocowych, kawa specialty z pewnością dostarczy Ci niezapomnianych wrażeń smakowych. 

Spróbuj różnych kaw specialty z różnych regionów i odkryj, która z nich najbardziej odpowiada Twoim gustom.